Waar let je op bij de koop van een gitaar?
Allereerst kijk je of de gitaar er rondom goed uitziet.
Bij een muziekhandel mag je aannemen dat de handelaar je goed voor zal lichten, en zeker bij een nieuwe gitaar mag je kwaliteit naar prijs verwachten.
Koop je zelf tweedehands dan volgen hieronder wat richtlijnen:
Zijn er barsten of scheuren in de gitaar, dan heeft deze meestal een zwaar leven gehad.
Het herstellen moet door een vakman (m/v) gebeuren. En dat is doorgaans kostbaar.
Er mogen dus geen barsten of scheuren in zitten. Een afgebroken kop kan wel degelijk goed hersteld worden, maar ook hier geldt dat het door een deskundige moet gebeuren.
De hals moet recht zijn. Veel halzen gaan na verloop van jaren krom staan.
Kijk evenwijdig langs de snaar naar het fretboard. Is bij fret 1 de speling minimaal, en bij fret 12 de speling zes millimeter, dan is de hals zeker krom.
Een veel gebruikt trucje om te verbloemen dat de hals krom is, is het verlagen van de brugkam.
Je kan zien of deze verlaagd is om bij de brug te kijken of de (meestal witte) kam tenminste 3 a 4 mm boven het hout uitsteekt. De snaren moeten bij voorkeur een hoek van 45 graden maken ten opzichte van de kam en de body. Wordt dit aanzienlijk minder, dan is de kam verlaagd.
Het verlagen van de brugkam heeft als nadeel dat de druk die de snaren uitoefenen op de body sterk verminderd. Dat is van invloed op het geluid dat de gitaar nog kan maken.
Idealiter is de speling tussen de snaar en de 1e fret minder dan 1 millimeter en op de 12e fret 3,5 a 4 millimeter voor klassieke gitaren, en is de hoek van de snaren bij de brugkam 45 graden.
Uitsluitend specialisten kunnen kromme halzen richten, maar er zit zeker een risico in: de hals kan breken bij het richten.
Gitaren met een trussrod (westerns, elektrische gitaren) kunnen middels deze trussrod gericht worden. Je kan de boel erg makkelijk stuk draaien. Als je er geen verstand van hebt: blijf er van af, en laat het door een specialist doen.
De hoogte van de snaren bij elektrische gitaren op de 12e fret is doorgaans minder: ca 2,5 tot 3 mm.
Torderen van de hals komt ook voor. Kijk over de hals en kijk of deze geheel recht is. Er mag geen ‘slag’ in zitten. Een getordeerde hals is niet meer te redden. Dan moet de hals in zijn geheel vervangen worden. Bij een geschroefde hals is dit goed te doen, een verlijmde hals is een uitdaging.
Dan moeten alle lijmverbindingen nog goed zijn. Als een gitaar een trillend (ratelend) geluid maakt zit er waarschijnlijk iets los. Dat kan een zangbalk zijn, of de lijmverbinding tussen de bodem of top van de klankkast met de zijkanten. Het kan doorgaans hersteld worden door een vakman, maar het is kostbaar.
Een loszittende hak levert ook problemen op. Ook deze zal opnieuw vastgezet moeten worden. En ja: alweer door die vakman.
De mechanieken moeten soepel draaien en de snaren op spanning houden. Loopt de snaarspanning tijdens het spelen terug, dan staat de gitaar constant vals. De mechanieken zijn dan aan vervanging toe.
De intonatie van een gitaar is ook van belang. Intonatie houdt in dat alle frets op hun plek staan. Door gebruik van computertechnieken worden gitaren steeds beter qua intonatie. Je kan controleren of de intonatie op orde is door de gitaar in zijn geheel zeer precies te stemmen. Gebruik een stemapparaatje. Dan kijk je of de gitaar ook zuiver is als je de snaren indrukt op de diverse frets.
Vooral richting de 12e fret kan het nogal afwijken. Sommige gitaren hebben de mogelijkheid om de lengte van de snaar aan te passen. Dit is bij veel elektrische gitaren het geval (niet allemaal en soms zijn ze slechts per twee snaren tegelijk instelbaar, bijvoorbeeld sommige Telecasters), gitaren met een losse brug (jazz gitaren) waarbij je de brug in zijn geheel kan verzetten.
Voor elektrische gitaren geldt nog dat de elektronica het naar behoren moet doen.
De potmeters mogen niet kraken en moeten het gewenste effect geven, de jackplug mag niet kraken, de elementen moeten het doen evenals de keuzeswitch. Ook deze mag niet kraken.
Veel elektronica is niet afgeschermd en gaat daardoor brommen. Helemaal als je een stopcontact zonder randaarde gebruikt. Koperfolie kan een uitkomst zijn.
De frets mogen niet ingesleten zijn. Dat heet fretwear. Als dat wel het geval is, mag je op minimaal €250,00 tot €350,00 rekenen voor het vervangen.
Het fretboard mag niet ingesleten zijn. Dat kan door veelvuldig gebruik of lange vingernagels gebeuren. Moet het fretboard vervangen worden, dan ben je automatisch ook toe aan nieuwe frets.
Reken maar op minimaal € 450,00.
Vind je het moeilijk om een gitaar zelf te beoordelen (en dat kan ik me voorstellen) dan is het verstandig om je te beperken tot vertrouwde adressen om je gitaar aan te schaffen.